ബിജെപിയുടെ കർണാടകയിലെ തോൽവി മധ്യപ്രദേശ് തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ പ്രതിഫലിക്കുമോ?

കർണാടക ഫലത്തിന് പിന്നാലെ മധ്യപ്രദേശിൽ ഭരണം നഷ്ടപ്പെടുമോ എന്ന ഭയത്തിലാണ് ബിജെപി നേതൃത്വം എന്നാണ് സൂചന. എന്നിരുന്നാലും, മധ്യപ്രദേശിലെയും കർണാടകയിലെയും ജാതി, സാമൂഹിക, രാഷ്ട്രീയ സമവാക്യങ്ങൾ വളരെ വ്യത്യസ്തമാണ്.

കർണാടക നിയമസഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഭരണകക്ഷിയായ ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടിക്ക് (ബിജെപി) കനത്ത തിരിച്ചടി നേരിട്ടു. കടുത്ത ഹിന്ദുത്വ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രചാരണത്തിന്റെ തലവനായി പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദിയുടെ സാന്നിധ്യത്തെ പ്രാദേശിക പ്രശ്നങ്ങൾ മറച്ചുവച്ചു, പാർട്ടിയുടെ ഹിന്ദു അനുകൂല ദേശീയ നയങ്ങൾ വോട്ടർമാരെ സ്വാധീനിക്കുമെന്ന് കണക്ക് കൂട്ടി പ്രചാരണത്തിനിറങ്ങിയ ബി ജെ പി തന്ത്രങ്ങൾ പരാജയപ്പെട്ടു.

224 അംഗ നിയമസഭയിൽ 135 സീറ്റുകളുടെ ഭൂരിപക്ഷം നേടി കോൺഗ്രസ് അധികാരത്തിൽ തിരിച്ചെത്തിയപ്പോൾ ബിജെപി 66 സീറ്റിൽ ഒതുങ്ങി.

കർണാടകയിൽ കോൺഗ്രസിന്റെ വൻ വിജയം, ഈ വർഷം അവസാനത്തോടെ സംസ്ഥാനത്ത് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് നടക്കാനിരിക്കുന്ന മധ്യപ്രദേശിലും പാർട്ടി അധികാരത്തിൽ തിരിച്ചെത്തുമെന്ന പ്രതീക്ഷ വീണ്ടും ഉണർത്തിയിരിക്കുന്നു.

മെയ് 22 ന്, കർണാടകയിൽ നൽകിയതിന് സമാനമായ അഞ്ച് വാഗ്ദാനങ്ങളാണ് മധ്യപ്രദേശിലും കോൺഗ്രസ് ജനങ്ങൾക്ക് നൽകിയത്, പാർട്ടിയുടെ ദേശീയ ട്വിറ്റർ ഹാൻഡിൽ നിന്നുള്ള ട്വീറ്റിൽ, ‘മധ്യപ്രദേശിലെ ജനങ്ങൾക്ക് കോൺഗ്രസിന്റെ വാഗ്ദാനം. കർണാടകയിൽ ഞങ്ങൾ ഞങ്ങളുടെ വാഗ്ദാനങ്ങൾ നിറവേറ്റി, ഇപ്പോൾ എംപിയിലും ഞങ്ങൾ അത് നിറവേറ്റും‘.

കർണാടകയിലെ വിജയം കോൺഗ്രസ് പാർട്ടിയുടെ മനോവീര്യം വർധിപ്പിച്ചപ്പോൾ, തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ഫലം മധ്യപ്രദേശിലെയും കേന്ദ്രത്തിലെയും ബിജെപി ഉന്നത നേതൃത്വത്തിനിടയിൽ അസ്വാരസ്യം സൃഷ്ടിച്ചു.

അതിനിടെ, മധ്യപ്രദേശ് മുഖ്യമന്ത്രി ശിവരാജ് സിംഗ് ചൗഹാൻ പ്രതികരിച്ചത് ഇപ്രകരാമാണ്; ‘കർണാടക ഫലങ്ങളിൽ ആരാണ് ശ്രദ്ധിക്കുന്നത്? ഇത് മധ്യപ്രദേശ്. ഇവിടെ, വലിയ കൊട്ടിഘോഷത്തോടെ ഞങ്ങൾ റെക്കോർഡ് വിജയം രേഖപ്പെടുത്തും. അവർക്ക് (കോൺഗ്രസിന്) എന്താണ് ഉള്ളത്? നമുക്ക് നരേന്ദ്രമോദിയുണ്ട്. രാപ്പകൽ അധ്വാനിക്കുന്ന പാർട്ടി പ്രവർത്തകർ നമുക്കുണ്ട്. കോൺഗ്രസ് അടുത്തെങ്ങും വരുന്നില്ല. എന്റെ കൈയിൽ ഇപ്പോഴും ധാരാളം ‘കാർഡുകൾ’ ഉണ്ട്.’

മുഖ്യമന്ത്രി ഇത്തരം അവകാശവാദങ്ങൾ ഉന്നയിക്കുമ്പോൾ, ബിജെപിയെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം കയ്പേറിയ യാഥാർത്ഥ്യം കർണാടകയിലും മോദിയുണ്ടായിരുന്നു എന്നതാണ് – ഹിന്ദുത്വയുടെയും ഹിന്ദു ദേശീയതയുടെയും തരംഗം ആഞ്ഞടിച്ചിട്ടും പാർട്ടി പരാജയപ്പെട്ടു.

മധ്യപ്രദേശിലും സ്ഥിതി ഏറെക്കുറെ സമാനമായതിനാൽ, കർണാടക ഫലങ്ങൾ മധ്യപ്രദേശിലെ ബിജെപിയെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ആശങ്കാജനകമാണോ, വരാനിരിക്കുന്ന സംസ്ഥാന തെരഞ്ഞെടുപ്പുകളിൽ അവർക്ക് എന്ത് സ്വാധീനം ചെലുത്താനാകും എന്നതാണ് ചോദ്യം.

മധ്യപ്രദേശ് ആസ്ഥാനമായുള്ള രാഷ്ട്രീയ നിരൂപകനും അക്കാദമിക് വിദഗ്ധനുമായ ജയന്ത് സിംഗ് തോമർ പറഞ്ഞത്, ‘ഈ ഫലങ്ങളിൽ കോൺഗ്രസിന് ആവേശവും ഐക്യവും നൽകും. ബി.ജെ.പിയിലാകട്ടെ ഓരോ ദിവസവും പുതിയ സംഭവവികാസങ്ങൾ അരങ്ങേറുന്നത് ചേരിപ്പോരിനു കാരണമാകുന്നു. ഉദാഹരണത്തിന്, ചില ബിജെപി നേതാക്കൾ കോൺഗ്രസിൽ ചേർന്നു, സാഗർ ജില്ലയിലെ ഏതാനും മന്ത്രിമാരും എംഎൽഎമാരും അതൃപ്തി രേഖപ്പെടുത്തി മുഖ്യമന്ത്രിയെ കാണാൻ പോയി. പിന്നെ സിന്ധ്യ ഘടകം ഉണ്ട്; കോൺഗ്രസിന്റെ ആക്രമണം മാത്രമല്ല, ബിജെപിക്കുള്ളിലെ ആളുകൾക്കും അദ്ദേഹത്തോട് അതൃപ്തിയുണ്ട്.’

മുൻ മന്ത്രിമാരായ അജയ് ബിഷ്‌ണോയി, ഭൻവർ സിംഗ് ഷെഖാവത് ഉൾപ്പെടെ എല്ലാ ഭാഗത്തുനിന്നും ആക്രമിക്കപ്പെടുന്നതിനാൽ ശിവരാജ് എങ്ങനെയെങ്കിലും പിടിച്ചുനിൽക്കാൻ ശ്രമിക്കുകയാണ്. അദ്ദേഹം കൂട്ടിച്ചേർത്തു. ‘അതേസമയം, ജയ് ആദിവാസി യുവശക്തി സംഘടന (ജെഎവൈഎസ്) മാൾവയിൽ സ്വാധീനം ചെലുത്താൻ ശ്രമിക്കുന്നു. എത്രയാണെന്ന് വ്യക്തമല്ല, പക്ഷേ ചില സീറ്റുകളിൽ ഇത് തീർച്ചയായും സ്വാധീനം ചെലുത്തും.’

ബി.ജെ.പിയുടെ വിന്ധ്യ ഘടകത്തിൽ നിരവധി സീറ്റുകൾ നേടിയിട്ടും മന്ത്രിസഭയിൽ അർഹമായ പ്രാതിനിധ്യം ലഭിക്കാത്തതിൽ അതൃപ്തി നിലനിൽക്കുന്നുണ്ടെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. ഇക്കാരണങ്ങളാൽ ബിജെപിയിൽ നേരിയ അസ്വാരസ്യവും അനൈക്യവും നിലനിൽക്കുന്നുണ്ട്. പാർട്ടി ഇതിനകം തന്നെ അതിന്റെ കീഴിൽ ആടിയുലയുമ്പോൾ, കർണാടക ഫലങ്ങൾ എരിതീയിൽ എണ്ണ ചേർത്തത് പോലെയായി. കോൺഗ്രസിന്റെ വർദ്ധിച്ച ആവേശം ബിജെപിക്ക് ഒരു പുതിയ വെല്ലുവിളി ഉയർത്തും എന്നാണ് കണക്ക്കൂട്ടൽ.

മധ്യപ്രദേശിലെ മുതിർന്ന പത്രപ്രവർത്തകൻ പ്രകാശ് ഹിന്ദുസ്ഥാനിയുടെ അഭിപ്രായത്തിൽ; ‘കർണ്ണാടക തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ഫലം മധ്യപ്രദേശിന്റെ രാഷ്ട്രീയത്തെ നേരിട്ട് ബാധിക്കുന്നില്ല, മറിച്ച് രണ്ട് പ്രധാന മത്സരാർത്ഥികളുടെയും മനോവീര്യത്തെ തീർച്ചയായും ബാധിക്കുന്നു. ഇത് ഒരു വ്യത്യാസം ഉണ്ടാക്കുന്നു. കോൺഗ്രസിന്റെ മനോവീര്യം ഉയർന്നപ്പോൾ ബിജെപിയുടെ മനോവീര്യം ഇടിഞ്ഞിരിക്കുകയാണ്. തങ്ങൾ അജയ്യരാണെന്ന് നേരത്തെ ബിജെപി വിശ്വസിച്ചിരുന്നു, എന്നാൽ ഇപ്പോൾ തങ്ങൾക്കും തോൽക്കാമെന്ന് അവർ [പാർട്ടി അംഗങ്ങൾ തിരിച്ചറിഞ്ഞു.’

ബുർഹാൻപൂർ, ഖാർഗോൺ, ഖണ്ട്വ, ബർവാനി തുടങ്ങിയ ആദിവാസി ജില്ലകൾ സന്ദർശിച്ച രാഹുൽ ഗാന്ധി തന്റെ ഭാരത് ജോഡോ യാത്രയ്ക്കിടെ സംസ്ഥാനത്തെ ആദിവാസി മേഖലകളിൽ എത്തി. കർണാടകയിൽ 15 ആദിവാസി സീറ്റുകളിൽ ഒരെണ്ണം പോലും ബിജെപിക്ക് ജയിക്കാനായില്ല. അത് ബി.ജെ.പിക്ക് ആശങ്കയുണ്ടാക്കും.

230 അംഗ മധ്യപ്രദേശ് നിയമസഭയിൽ 20% അതായത് 47 സീറ്റുകൾ പട്ടികവർഗ വിഭാഗങ്ങൾക്ക് (എസ്ടി) സംവരണം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. വിദഗ്ധരുടെ അഭിപ്രായത്തിൽ, സംസ്ഥാനത്ത് 70 മുതൽ 80 വരെ സീറ്റുകളിൽ ആദിവാസി വോട്ടർമാരാണ് ആധിപത്യം പുലർത്തുന്നത്.

2003-ൽ സംസ്ഥാനത്ത് ബി.ജെ.പി അധികാരത്തിൽ തിരിച്ചെത്തുന്നതിൽ ആദിവാസി സമൂഹം ഗണ്യമായ സംഭാവന നൽകി. തുടർന്നുള്ള രണ്ട് തിരഞ്ഞെടുപ്പുകളിലും ആദിവാസി സമൂഹത്തിന്റെ പിന്തുണ ബിജെപിക്ക് ആയിരുന്നു, ഇത് അധികാരത്തിൽ തുടരാൻ സഹായകമായി.

എന്നാൽ 2018 ൽ കണക്കുകൾ മാറി, 2013 ൽ 31 എസ്ടി സീറ്റുകൾ നേടിയ ബിജെപി 2018 ൽ 16 സീറ്റുകളിൽ ഒതുങ്ങി, കോൺഗ്രസിന്റെ സീറ്റ് വിഹിതം 15 ൽ നിന്ന് 30 ആയി വർദ്ധിച്ചു, ഇത് സർക്കാർ രൂപീകരിക്കാൻ സഹായിച്ചു.

ആദിവാസി വോട്ടർമാർ എത്രത്തോളം നിർണായകമാണെന്ന് ബിജെപി തിരിച്ചറിഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. കഴിഞ്ഞ രണ്ട് വർഷമായി സംസ്ഥാനത്തെ ബിജെപിയുടെ രാഷ്ട്രീയം കൂടുതൽ ആദിവാസി കേന്ദ്രീകൃതമായി മാറിയിരിക്കുന്നു. കേന്ദ്രത്തിലെ മൂന്ന് പ്രധാന വ്യക്തികൾ – പ്രധാനമന്ത്രി, ആഭ്യന്തര മന്ത്രി, രാഷ്ട്രപതി – ഈ കാലയളവിൽ വിവിധ ആദിവാസി സമൂഹങ്ങൾ സംഘടിപ്പിച്ച ആഘോഷങ്ങളിൽ പങ്കെടുത്തിട്ടുണ്ട്.

ഗോത്രവർഗക്കാരിയായ സ്ത്രീയെ പ്രസിഡന്റായി നിയമിച്ചത് രാജ്യത്തുടനീളമുള്ള വിവിധ ഗോത്രവർഗക്കാരെ ആകർഷിക്കുന്നതിനുള്ള നടപടിയാണെന്ന് വിദഗ്ധർ പോലും അനുമാനിക്കുന്നു. ഇത്രയധികം ശ്രമങ്ങൾ നടത്തിയിട്ടും കർണാടകയിലെ എല്ലാ ആദിവാസി സീറ്റുകളിലും ബി.ജെ.പി പരാജയപ്പെട്ടത് ഏറ്റവും കൂടുതൽ ആദിവാസി ജനസംഖ്യയുള്ള മധ്യപ്രദേശിൽ സ്വാഭാവികമായും ആശങ്ക ഉയർത്തും.

അതേസമയം, വരാനിരിക്കുന്ന തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ബിജെപി തോറ്റാൽ അത് അവരുടെ സ്വന്തം തെറ്റായിരിക്കുമെന്ന് പ്രകാശ് ഹിന്ദുസ്ഥാനി അവകാശപ്പെട്ടു. കോൺഗ്രസിന് അത്തരത്തിൽ പരാജയപ്പെടുത്താൻ ഉള്ള സ്വാധീനം ഒന്നുമില്ല എന്നും അദ്ദേഹം അഭിപ്രായപ്പെട്ടു.

കോൺഗ്രസിന്റെ സ്വാധീനത്തെക്കുറിച്ച് ആർഎസ്എസ് അനുകൂല രാഷ്ട്രീയ നിരീക്ഷകൻ ലോകേന്ദ്ര സിംഗ് പറഞ്ഞത്; ‘കോൺഗ്രസിന് മാനസികമായ ഒരു നേട്ടമുണ്ട്. പാർട്ടിയിലുടനീളം ഊർജത്തിന്റെയും ആവേശത്തിന്റെയും പ്രവാഹം ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്, അവർക്ക് ഉത്സാഹത്തോടെ പ്രവർത്തിക്കാൻ കഴിയും. ഈ അർത്ഥത്തിൽ കോൺഗ്രസിനാണ് മുൻതൂക്കം.’

കോൺഗ്രസിന്റെ ഉന്നതർ താഴെത്തട്ടിൽ വരെ എത്തി പ്രവർത്തകരെ അനുനയിപ്പിക്കുകയും ഒന്നിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നുവെന്ന് ലോകേന്ദ്ര പറഞ്ഞു. ദിഗ് വിജയ് സിംഗ് തുടർച്ചയായി മണ്ഡലതല യോഗങ്ങൾ നടത്തുകയും പാർട്ടിയിൽ ഏകോപന പ്രവർത്തനങ്ങൾ നടത്തുകയും ചെയ്യുന്നുണ്ടെങ്കിലും ബിജെപി ഇതുവരെ ഇത്തരം ശ്രമങ്ങൾ ഒന്നും ആരംഭിച്ചിട്ടില്ല.

നേതാക്കൾക്കും പ്രവർത്തകർക്കും ഇടയിൽ കൂടുതൽ നീരസമുള്ളതിനാൽ ബിജെപിക്ക് അത് ചെയ്യേണ്ടതുണ്ട്. പാർട്ടിക്ക് കൂടുതൽ നേതാക്കളും പ്രവർത്തകരും, കൂടുതൽ ടിക്കറ്റ് അവകാശികളും ഉള്ളത് കണക്കിലെടുത്താൽ, ബി.ജെ.പി മണ്ഡലത്തിൽ ഏകോപന പ്രവർത്തനങ്ങൾ ആരംഭിക്കേണ്ടതായിരുന്നു.

എന്നാൽ കോൺഗ്രസിന് പ്രചാരണത്തിൽ വ്യക്തമായ ലീഡ് ലഭിച്ചു, ഇപ്പോൾ അവർക്ക് കർണ്ണാടകയുടെ മാതൃകയുണ്ട്.

കർണാടകയിലെ ബിജെപിയുടെ തോൽവി, വോട്ടർമാർക്കിടയിൽ മാമാജി എന്നറിയപ്പെടുന്ന ശിവരാജ് സിങ്ങിന്റെ വ്യക്തിത്വവും ചാരുതയും നഷ്ടപ്പെട്ടേക്കാമെന്ന് മധ്യപ്രദേശിലെ പ്രതിപക്ഷത്തിന് പ്രതീക്ഷ നൽകുന്നുണ്ടെന്ന് മുതിർന്ന മാധ്യമപ്രവർത്തകൻ ഷംസ് ഉർ റഹ്മാൻ അൽവി പ്രതികരിച്ചു.

‘കർണ്ണാടകയിലെ ഫലങ്ങൾ കോൺഗ്രസ് കേഡർക്കിടയിൽ പ്രതീക്ഷയുടെ കിരണങ്ങൾ കൊണ്ടുവന്നു, അതേസമയം അധികാരത്തിലുള്ള സംസ്ഥാന സർക്കാരിൽ പൊതുജനങ്ങൾ അമർഷത്തിലാണെന്നും മധ്യപ്രദേശിൽ മാമാജിയെ പുറത്താക്കാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നുവെന്നും ബിജെപി മനസ്സിലാക്കിയിരിക്കണം.’

കർണ്ണാടക ഫലം മധ്യപ്രദേശിൽ പ്രത്യക്ഷമായ സ്വാധീനം ചെലുത്തില്ല

എന്നാൽ, ഒരു സംസ്ഥാനത്തെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ഫലം സാധാരണഗതിയിൽ മറ്റൊരു സംസ്ഥാനത്തെ ബാധിക്കില്ലെന്ന് സംസ്ഥാനത്തെ മുതിർന്ന വനിതാ മാധ്യമപ്രവർത്തക പറയുന്നു. ‘ലോക്‌സഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ, ഒരു ആഖ്യാനം രാജ്യത്തുടനീളം ഓടാം, എന്നാൽ നിയമസഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പിന് ഇത് സമാനമല്ല. കർണാടക ഒരു ദക്ഷിണേന്ത്യൻ സംസ്ഥാനമാണ്, അവിടെ ജനങ്ങളുടെ അവസ്ഥ, സാഹചര്യം, സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ, മാനസികാവസ്ഥ, പ്രശ്നങ്ങൾ എന്നിവ മധ്യപ്രദേശിലെ ആളുകളിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമാണ്. തൊഴിലില്ലായ്മ, അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളുടെ അഭാവം തുടങ്ങി എല്ലായിടത്തും അടിസ്ഥാന പ്രശ്നങ്ങൾ ഏതാണ്ട് ഒരുപോലെയാണെങ്കിലും ജനങ്ങളുടെ മാനസികാവസ്ഥ വ്യത്യസ്തമാണ്. രാജസ്ഥാനിലെ പോലെ, കർണാടകയിലെ ജനങ്ങൾ ഓരോ അഞ്ച് വർഷത്തിലും സർക്കാർ മാറ്റം ആഗ്രഹിക്കുന്നു, അതേസമയം മധ്യപ്രദേശിൽ ഒരേ പാർട്ടി സാധാരണയായി ദീർഘകാലം അധികാരത്തിൽ തുടരും. നേരത്തെ കോൺഗ്രസായിരുന്നു, ഇപ്പോൾ ബിജെപിയാണ്.’

രണ്ട് സംസ്ഥാനങ്ങളിലെയും തിരഞ്ഞെടുപ്പ് വ്യത്യസ്തമാണെന്നും അവർ കൂട്ടിച്ചേർത്തു. ‘മധ്യപ്രദേശ് ഉത്തരേന്ത്യയുടെ അല്ലെങ്കിൽ ഹിന്ദി ബെൽറ്റിന്റെ അവിഭാജ്യ ഘടകമാണ്. ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമാണ് ഇവിടുത്തെ ജനങ്ങളുടെ ചിന്താഗതി. ഇവിടെ ജാതി മത സമവാക്യങ്ങളും മതത്തോടും ദേശീയതയോടുമുള്ള ആളുകളുടെ മനോഭാവവും വ്യത്യസ്തമാണ്. അതിനാൽ, കർണാടക തിരഞ്ഞെടുപ്പ് മധ്യപ്രദേശിൽ നേരിട്ട് സ്വാധീനം ചെലുത്തുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നില്ല.’

‘കർണ്ണാടകയിലെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ഫലങ്ങൾ സ്വാഭാവികമായും മധ്യപ്രദേശിൽ ചെറിയ സ്വാധീനം ചെലുത്തും,’ ലോകേന്ദ്ര സമ്മതിച്ചു. ‘രണ്ടു സ്ഥലങ്ങളിലെയും പ്രശ്നങ്ങളും രാഷ്ട്രീയവും വംശീയവുമായ സമവാക്യങ്ങളും സാഹചര്യങ്ങളും വ്യത്യസ്തമാണ്. മൂന്ന് പ്രധാന രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികൾ ഉണ്ടായിരുന്നു, അതിൽ ഒരു പാർട്ടി (ജെഡിഎസ്) വളരെ ദുർബലമായിരുന്നു, അതിന്റെ വോട്ട് ബാങ്ക് പൂർണ്ണമായും കോൺഗ്രസിലേക്ക് മാറുകയും ബിജെപി പരാജയപ്പെടുകയും ചെയ്തു.’

കർണാടക ബിജെപിയെ പുറത്താക്കിയെങ്കിലും പാർട്ടി വോട്ട് വിഹിതം നിലനിർത്തിയെന്നും ഷംസ് അൽവി വിശ്വസിക്കുന്നു. പകരം കോൺഗ്രസിന്റെ വോട്ടുവിഹിതമാണ് വർധിച്ചത്. കർണാടകയിൽ ത്രികോണമത്സരം, മധ്യപ്രദേശിൽ അങ്ങനെയല്ല.

സ്ഥിതിവിവരക്കണക്കുകൾ പരിശോധിച്ചാൽ, 2008 മുതൽ മധ്യപ്രദേശിൽ തെരഞ്ഞെടുപ്പിന് ഏതാനും മാസങ്ങൾക്ക് മുമ്പാണ് കർണാടകയിൽ നിയമസഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് നടക്കുന്നത്. എന്നാൽ മധ്യപ്രദേശിലെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ഫലം കർണാടകത്തിൽ നിന്ന് തികച്ചും വ്യത്യസ്തമാണ്. ഉദാഹരണത്തിന്, 2008ൽ കർണാടകയിൽ 110 സീറ്റുകൾ നേടി ബിജെപിക്ക് ഭൂരിപക്ഷം കുറഞ്ഞപ്പോൾ കോൺഗ്രസിന് 80ഉം ജനതാദളിന് (സെക്കുലർ) 28ഉം ലഭിച്ചു, ഏതാനും മാസങ്ങൾക്ക് ശേഷം മധ്യപ്രദേശിൽ ബി.ജെ.പി. 143 സീറ്റുകൾ നേടിയപ്പോൾ കോൺഗ്രസിന് 71 സീറ്റുകൾ മാത്രമാണ് ലഭിച്ചത്.

2013-ൽ കർണാടകയിൽ ബിജെപിക്ക് കേവലം 40 സീറ്റുകൾ മാത്രമാണ് ലഭിച്ചത് (ബിഎസ് യെദ്യൂരപ്പ സ്വന്തം രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടി രൂപീകരിക്കാൻ പാർട്ടിയിൽ നിന്ന് പിരിഞ്ഞത് ഭാഗികമായി) കൂടാതെ സർക്കാർ രൂപീകരിക്കാൻ കോൺഗ്രസ് 122 സീറ്റുകൾ നേടി.

പക്ഷേ മധ്യപ്രദേശിൽ കോൺഗ്രസ് ദയനീയ പരാജയം ഏറ്റുവാങ്ങി, 58 സീറ്റുകൾ മാത്രമാണ് നേടാനായത്. ആ വർഷം റെക്കോർഡ് തകർപ്പൻ പ്രകടനത്തിൽ ബിജെപി 165 സീറ്റുകൾ നേടി. 2018ൽ കർണാടകയിൽ ബിജെപി ഏറ്റവും വലിയ ഒറ്റക്കക്ഷിയായി ഉയർന്നപ്പോൾ മധ്യപ്രദേശിൽ കോൺഗ്രസ് ഏറ്റവും വലിയ ഒറ്റക്കക്ഷിയായി സർക്കാർ രൂപീകരിച്ചു.

2013-ൽ, MPPEB അഴിമതി, ഡമ്പർ അഴിമതി, നർമ്മദയിലെ ജല സത്യാഗ്രഹം, 2018-ലെ മന്ദ്‌സൗർ വെടിവയ്പ്പ് തുടങ്ങിയ പ്രധാന വിഷയങ്ങൾ മധ്യപ്രദേശിലെ ബിജെപി സർക്കാരിനെതിരായ ഹൈലൈറ്റ് ആയിരുന്നു, എന്നിട്ടും കർണാടകയിലെ ഫലങ്ങൾ ബാധിക്കാതെ പാർട്ടി സർക്കാർ രൂപീകരിച്ചു. ഈ വർഷം, ശിവരാജ് സിങ്ങിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ബിജെപി സർക്കാരിനെ വേട്ടയാടുന്ന ഒരു വലിയ അഴിമതിയും കാണുന്നില്ല.

കർണാടകയിലെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ഫലം ഇരു പാർട്ടികളുടെയും കേഡർമാരുടെ ആത്മവീര്യത്തെ മാത്രമേ ബാധിക്കുകയുള്ളൂവെന്ന് മുതിർന്ന വനിതാ മാധ്യമപ്രവർത്തകൻ ആവർത്തിച്ചു. ‘രാഷ്ട്രീയമായി പ്രാധാന്യമുള്ള ഒരു സംസ്ഥാനത്ത് ഒരു വലിയ വിജയത്തിൽ കോൺഗ്രസ് സന്തോഷിക്കും, അതിനായി അവർ കൂടുതൽ കഠിനാധ്വാനം ചെയ്യാൻ പോകുന്നു. മറുവശത്ത്, കർണാടകയിൽ ഒരു കല്ലും അവശേഷിപ്പിക്കാതെ, വർഗീയത, പ്രധാനമന്ത്രി മോദി റാലികൾ, ദേശീയത തുടങ്ങി എല്ലാ രാഷ്ട്രീയ തന്ത്രങ്ങളും പരീക്ഷിച്ചിട്ടും പാർട്ടി പരാജയപ്പെട്ടു. ഇത് ബിജെപിയുടെ മനോവീര്യം കുറക്കും. ഇത് ബിജെപി ക്യാമ്പിൽ പരിഭ്രാന്തി പരത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഒരുപക്ഷേ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന ഈ അസ്വസ്ഥത കാരണം, ബിജെപിയിൽ ആഭ്യന്തര സംഘർഷങ്ങൾ പൊട്ടിപ്പുറപ്പെടാൻ തുടങ്ങിയിരിക്കുന്നു, ഇത് മുമ്പൊരിക്കലും ഉണ്ടായിട്ടില്ല.’

മുൻ മുഖ്യമന്ത്രിയും രാജ്യസഭാ എംപിയുമായ ദിഗ്‌വിജയ് സിങ്ങിന്റെ പ്രസ്താവനയിൽ നിന്നും കോൺഗ്രസിന്റെ ആത്മവീര്യം വ്യക്തമാണ്, ‘നേരത്തെ 126-130 സീറ്റുകൾ ഞങ്ങൾ പ്രതീക്ഷിച്ചിരുന്നു, ഇപ്പോൾ ഞങ്ങൾ 140-150 സീറ്റുകൾ നേടും.’

മുഖ്യമന്ത്രി ശിവരാജ് സിംഗ് മധ്യപ്രദേശിൽ നിർണായകനാകുമോ?

ബി.എസ്. യെദ്യൂരപ്പയും ബസവരാജ് ബൊമ്മൈയും രണ്ട് മുഖ്യമന്ത്രിമാരുമായി ഏകദേശം മൂന്നര വർഷത്തോളം കർണാടകയിൽ ബിജെപി ഭരിച്ചു. എന്നാൽ മധ്യപ്രദേശിൽ ശിവരാജ് സിങ്ങിനെപ്പോലെ ആരുമില്ല, അദ്ദേഹം സംസ്ഥാനത്ത് സ്ഥിരമോ ജനപ്രിയമോ ആയ മുഖമാണ്.

അത്തരമൊരു രൂപത്തിന്റെ സാന്നിധ്യം രണ്ട് സംസ്ഥാനങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള വലിയ വ്യത്യാസത്തെ അടയാളപ്പെടുത്തുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, പ്രകാശ് ഹിന്ദുസ്ഥാനിക്ക് വ്യത്യസ്തമായ അഭിപ്രായമുണ്ട്. ‘മധ്യപ്രദേശിലോ കർണാടകയിലോ മുഖമില്ല; എല്ലായിടത്തും മോദി മാത്രമാണ് മുഖം.’

ശിവരാജ് സിംഗിന്റെ ഓരോ പ്രസംഗത്തിലും പ്രഖ്യാപനത്തിലും പദ്ധതിയിലും മോദി പലതവണ പരാമർശിക്കുന്നുണ്ട്. ‘മുമ്പത്തെപ്പോലെയല്ല, മോദിയുടെ പേരിലാണ് അദ്ദേഹം വോട്ട് തേടുന്നത്. ശിവരാജ് സിംഗ് മോദിയുടെ വ്യക്തിത്വത്തിൽ അഭയം തേടുകയും അദ്ദേഹത്തെ അനുകരിക്കാൻ ശ്രമിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.’

പ്രകാശ് ഹിന്ദുസ്ഥാനിയുടെ അഭിപ്രായം തികച്ചും യുക്തിസഹമാണെന്ന് തോന്നുന്നു, കാരണം കോൺഗ്രസിനെതിരായ ജ്യോതിരാദിത്യ സിന്ധ്യയുടെ കലാപത്തിന് ശേഷം ബിജെപി ശിവരാജ് സിംഗിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ സർക്കാർ രൂപീകരിച്ചത് മുതൽ, സിംഗ് തന്റെ സ്വരം മാറ്റി. ഒരു കാലത്ത് പ്രധാനമന്ത്രി സ്ഥാനത്തേക്ക് തന്നെ മത്സരിച്ചിരുന്ന ശിവരാജ് ഇപ്പോൾ മോദിയോട് കടപ്പെട്ടിരിക്കുന്നതായി നടിക്കുന്നു.

എന്നിരുന്നാലും, കർണാടകയിലെ പരാജയം ബിജെപിയുടെ മനോവീര്യത്തിൽ വിള്ളലുണ്ടാക്കിയിരിക്കാമെങ്കിലും ശിവരാജ് സിംഗിന് ഒരു ബദൽ മുഖ്യമന്ത്രി മുഖത്തിനായി ബി ജെ പി നോക്കുന്നില്ല എന്നാണ് പുറത്ത് വരുന്ന വിവരങ്ങൾ.

അതിനിടെ, ഗുജറാത്തിലെയും കർണാടകയിലെയും നിയമസഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പുകളിൽ ബി.ജെ.പി അധികാര ഘടനയിൽ മാറ്റം പരീക്ഷിക്കുകയും നിരവധി എം.എൽ.എമാർക്കും മന്ത്രിമാർക്കും ടിക്കറ്റ് നിഷേധിക്കുകയും പ്രായപരിധി സംബന്ധിച്ച ചട്ടങ്ങൾ കൊണ്ടുവരികയും മറ്റ് മാറ്റങ്ങൾ വരുത്തുകയും ചെയ്തിരുന്നു. വരാനിരിക്കുന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പുകളിൽ പാർട്ടി ഇത് ആവർത്തിക്കുമോ എന്ന കാര്യത്തിൽ വിശകലന വിദഗ്ധർക്ക് ഭിന്നാഭിപ്രായമുണ്ട്.

മധ്യപ്രദേശിൽ പുതിയ പരീക്ഷണങ്ങൾ നടത്താനോ പുതിയ മാറ്റങ്ങൾ വരുത്താനോ ബി.ജെ.പി മടിക്കുമെന്ന് ജയന്ത് സിംഗ്, ഷംസ് അൽവി, പ്രകാശ് ഹിന്ദുസ്ഥാനി എന്നിവർ വിശ്വസിക്കുന്നു.

എം.എൽ.എമാരുടെയും മന്ത്രിമാരുടെയും പ്രകടനം മോശമാണെങ്കിൽ അവർക്ക് ടിക്കറ്റ് നിഷേധിക്കപ്പെടുമെന്നതിൽ സംശയമില്ലെന്നും ലോകേന്ദ്ര പറഞ്ഞു. ഇവരിൽ പലർക്കും ബിജെപി ടിക്കറ്റ് നിഷേധിക്കുമെന്ന് വനിതാ മാധ്യമപ്രവർത്തകൻ പറഞ്ഞു.

(‘ദ വയറിൽ’ വന്ന ലേഖനത്തിൻ്റെ സ്വതന്ത്ര പരിഭാഷ)

Written by: Deepak Goswami